Terugblik op GTPB Café slimme kas met drones data en AI
Op 11 september 2025 kwamen telers, techbedrijven en onderwijs samen bij Van der Avoird Trayplants in Molenschot voor het GTPB Café. In deze terugblik lees je wat het event opleverde. De kern is helder. Als we samen testen, data goed organiseren en functies stapelen, wordt technologie sneller inzetbaar voor de kas en daalt de drempel om te investeren. NXTGEN verbindt de partijen en vertaalt vragen uit de kas naar projecten, zodat risico’s gedeeld worden en resultaten meetbaar worden. Zo groeit het pad van eerste toepassingen naar brede inzet van drones, data en AI in de dagelijkse teelt
De sprekers legden de puzzel samen
De verschillende sprekers belichte de materie ieder vanuit en ander perspectief, waardoor er een mooi compleet beeld ontstond wat het mogelijk maakt om tot een slimme kas te komen. Het begon bij een gedeeld toekomstbeeld en de keuze om samen te leren in pilots, waardoor richting en snelheid ontstaan. Vanuit die basis werd duidelijk dat innovatie pas telt wanneer ze het werk van de teler daadwerkelijk vereenvoudigt en dat netwerken en projecten de brug vormen naar uitvoering. Dat vraagt om betrouwbare, consistent verzamelde data, zodat AI en meetbeelden bruikbare signalen geven en een consortium de energie kan bundelen. Autonome drones laten nu al zien wat vroeg detecteren oplevert, tegelijk vraagt adoptie om zekerheid over kosten en opbrengst, zeker omdat Nederland in toepassing nog achterloopt. De praktische route is beginnen met een toepassing die snel waarde levert en de gegenereerde data gebruiken voor de volgende stap, zo groeit bewijs en daalt het risico. Multispectrale beelden maken dat concreet, omdat je eerder kunt ingrijpen wanneer telers en leveranciers samen toetsen wat werkt. In samenhang ontstaat zo een leerpad waarin visie, praktijk en data elkaar versterken.
Data vraagt vertrouwen en heldere afspraken
Data is de motor, maar ook gevoelig. Telers willen zeker weten wat er met hun gegevens gebeurt en terecht. Duidelijke afspraken over eigendom, gebruik en vergoeding zijn nodig, zodat kennis kan stromen zonder concurrentievoordeel weg te geven. Initiatieven zoals een open datamodel uit de leliesector laten zien dat je eigendom en toegang zorgvuldig kunt scheiden en daarmee samenwerking kunt versnellen. Als je dit goed regelt, worden pilots herhaalbaar, resultaten vergelijkbaar en kunnen leveranciers sneller verbeteren.
Praktische inpasbaarheid en rendement bepalen de snelheid
De kas is nog niet overal ontworpen voor autonome vluchten tussen goten en draden, toch zijn de meeste obstakels oplosbaar wanneer je vroeg samen ontwerpt. Tegelijk is de businesscase vaak de bottleneck, want handmatig scouten voelt nog goedkoper. Die vergelijking kantelt zodra je functies stapelt, data hergebruikt en processen rond de drone aanpast. Naarmate datasets groeien en meerdere use cases op hetzelfde platform draaien, dalen de kosten per toepassing en wordt de waarde zichtbaar in arbeid, teeltzekerheid en middelengebruik.
Hoe zet je de stap naar de slimme kas?
Kies één toepassing die snel waarde kan bewijzen en organiseer de datastroom vanaf dag één goed, daarmee maak je de volgende stap eenvoudiger. Leg eigendom, gebruik en vergoeding vast, zodat vertrouwen kan groeien. Denk processen en teeltsystemen mee met autonoom vliegen, dat voorkomt frictie in de toekomst. En vooral, doe het samen, want juist door te verbinden wordt technologie sneller inzetbaar in de kas en rendabel.